De economie van Guatemala wordt al meer dan honderd jaar gesteund door koffie. Vandaag zijn er naar schatting 125.000 koffieproducenten in de koffie-industrie van Guatemala. Koffie blijft een van de belangrijkste exportproducten dat goed is voor 40% van alle inkomsten uit landbouwexport.
|
Plaats in de wereld als koffie-exporteur: |
9e |
|
Jaarlijks uitgevoerde zakken (60 kg): |
Ca. 3.121.000 |
|
Percentage van de wereldkoffiemarkt: |
2,7% |
|
Andere belangrijke landbouwexporten: |
Bananen, suiker, kruiden |
|
Typische variëteiten geproduceerd: |
Bourbon, Caturra, Catuai, Typica, Maragogype, Pache & Pacamara |
|
Belangrijkste koffieregio’s: |
Antigua, Acatenango, Atitlán, Cobán, Huehuetenango, Faijanes, San Marcos & Nuevo Oriente a |
|
Typische oogsttijden: |
November – april |
|
Normaal gesproken beschikbaar: |
Vanaf april |
Het is zeer waarschijnlijk dat jezuïetenzendelingen koffie introduceerden in Guatemala. Er zijn berichten dat koffie al in het midden van de 18e eeuw in het land wordt verbouwd . Koffie werd een belangrijke export product voor het land bij de komst van synthetische kleurstoffen en industrialisatie van textiel in het midden van de 19e eeuw. In de tweede helft van de 19e eeuw trachtten verschillende overheidsprogramma’s koffie te promoten om de economie te stimuleren. Een grootschalig privatiseringsprogramma dat in 1871 door president Justo Rufino Barrias was opgezet resulteerde in de oprichting van grote koffieplantages. Vele plantages produceren vandaag nog steeds enkele van de beste koffiesoorten van Guatemala.
Tegenwoordig wordt koffie verbouwd in 20 van de 22 afdelingen van Guatemala. Ongeveer 270.000 hectare koffie zijn aangeplant, waarvan bijna alle planten (98%) in de schaduw liggen. De productie van het land is bijna uitsluitend Arabica en wordt meestal bereid met de gewassen methode. Semi-gewassen methoden winnen wel aan populariteit.
Guatemala profiteert van de grote hoogten met maar liefst 300 unieke microklimaten. In de meeste regio’s met mineraalrijke bodems valt genoeg en constant regen. Hoewel de reputatie van het land als producent van koffiespecialiteiten tegenwoordig geweldig is, was het geen gemakkelijke weg. De lange en bloedige burgeroorlog in Guatemala (1960-1996) verstoorde miljoenen levens, verslechterde de economie, verergerde de armoede en veroorzaakte sociale en politieke instabiliteit die het land nog steeds plaagt. De koffieproductie stabiliseerde en begon rond de eeuwwisseling te stijgen, waardoor de productie van macadamia en avocado’s in veel gebieden werd verdrongen.
Sinds het begin van de jaren negentig heeft Anacafé, het koffiebord van het land, baanbrekende inspanningen geleverd om de koffieproducerende regio’s van het land te definiëren op basis van klimaat, bodem en hoogte. Als resultaat van dit ambitieuze project zijn in Guatemala 8 verschillende regio’s geïdentificeerd die Strictly Hard Bean (SHB) koffie produceren:
Antigua is misschien wel de bekendste koffieteeltregio van Guatemala. Rijke vulkanische grond, lage luchtvochtigheid, veel zon en koele nachten kenmerken de regio. Dat zorgt voor enkele van de meest speciale koffies van Guatemala. De vallei rond de stad Antigua wordt omringd door drie vulkanen: Agua, Fuego en Acatenango. Om de zoveel tijd voegt Fuego een nieuwe hoeveelheid mineraalrijke as toe aan de bodem van Antigua. Vulkanisch puimsteen in de bodem houdt vocht vast, wat de minimale regenval van Antigua helpt compenseren. De nachten kunnen behoorlijk koud zijn. De koffieplanten in Antigua worden beschermd tegen vorst doordat ze in de schaduw staan.
Vanwege het beroemde cupping profiel kunnen Antiguaanse koffies zeer hoge prijzen opbrengen. Daarom is het controleren van koffie met de naam Antigua een probleem geworden. In het verleden verscheepten telers uit het hele land kersen de regio in om te worden verwerkt. Deze kersen werden dan op de markt gebracht als Antiguaanse koffie. De Antiguan Growers Association werd in 2000 opgericht om volledige traceerbaarheid en certificering te bieden aan koffies met het label Genuine Antigua. Tevens zorgt men ervoor dat als zodanig gelabelde koffies daadwerkelijk in de regio worden geteeld.
Gemiddeld oogstseizoen: januari – half maart
Slechts een sprong over de Fuego- en Acatenango-vulkanen ten westen van Antigua ligt de Acatenango-vallei, waar koffie wordt gekweekt in dichte schaduw op steile hellingen tot 2000 meter. Frequente uitbarstingen van de nabijgelegen Fuego-vulkaan houden de grove, zanderige bodems vol mineralen en de schaduw van Gravilea, Cuje en Guachipilín regelen de temperaturen en creëren een leefgebied voor diverse flora en fauna .
Gematigde windstoten uit de Stille Oceaan en gemarkeerde seizoenen zorgen ervoor dat koffie in de zon wordt gedroogd en de verwerking ervan volgt volgens eeuwenoude familietradities.
Gemiddeld oogstseizoen: december – half maart
Van de vijf vulkanische koffieregio’s van Guatemala is de bodem van Atitlán het rijkste aan 
organisch materiaal. Negentig procent van de Atitlán-gecertificeerde koffie wordt verbouwd langs de hellingen van de vulkanen die de oevers van het meer van Atitlán domineren. De dagelijkse wind die rond het koude water van het meer staat, heeft een belangrijke invloed op het microklimaat. De hoogontwikkelde ambachtelijke culturele tradities komen tot uiting in de vakkundige teelt en verwerking van de kleine producenten.
Gemiddeld oogstseizoen: december – half maart
De jaarlijkse neerslag in Cobán is ongeveer 3.500 mm. Een regelmatige neerslag is er negen a tien maanden per jaar. Constante regen betekent dat de bloei tijden zeer gespreid zijn, met 8 tot 9 bloeitijden per jaar. Vanwege dit langdurige bloeiseizoen rijpt koffie in verschillende stadia. Dat betekent dat er tot 10 passages (met pauzes van 14 dagen tussen de passages) nodig zijn om ervoor te zorgen dat alleen de meest rijpe kersen worden geselecteerd.
Het koele en regenachtige klimaat maken het moeilijk om koffie te drogen in Cobán. Desalniettemin is Cobán de thuisbasis van enkele van de meest innovatieve en toegewijde koffieproducenten in heel Guatemala. Velen boeken grote vooruitgang met experimenten in het drogen onder uitdagende omstandigheden en het produceren van de beste koffie die Guatemala te bieden heeft.
Gemiddeld oogstseizoen: december – maart
Vulkanische puimsteen, zeer grote hoogten, veel regen, variabele vochtigheid en een actieve vulkaan kenmerken de regio. Pacaya , de meest actieve van de drie uitbarstende vulkanen in Guatemala, voorziet de regio af en toe van een lichte asafzetting, waardoor de grond een belangrijke minerale boost krijgt. Het droge seizoen wordt gekenmerkt door veel zon, en hoewel wolken, mist en zware dauw in de vroege ochtend veel voorkomen, verbranden ze snel waardoor het hele Fraijanes-plateau in de zon kan drogen.
Gemiddeld oogstseizoen: december – februari
Van de drie niet-vulkanische regio’s is Huehuetenango de hoogste en droogste koffieproducerende regio. Dankzij de droge, hete wind die vanuit de Tehuantepec-vlakte in Mexico de bergen in waait, wordt de regio beschermd tegen vorst, waardoor Highland Huehue kan worden gecultiveerd tot 2.000 meter. Deze grote hoogten en het relatief voorspelbare klimaat zorgen voor uitzonderlijke koffiespecialiteiten.
De extreme afgelegen ligging van Huehuetenango vereist van vrijwel alle producenten om hun eigen koffie te verwerken. Gelukkig heeft de regio een bijna oneindig aantal rivieren en beken, zodat een molen bijna overal kan worden geplaatst.
Gemiddeld oogstseizoen: januari – april
In deze regio wordt sinds de jaren vijftig bijna uitsluitend koffie verbouwd door kleine producenten. Tegenwoordig is vrijwel elke boerderij op de berg een koffieproducerende boerderij geworden. Ooit was dit een van de armste en meest geïsoleerde gebieden van Guatemala. Oriente ligt op een voormalig vulkanisch strand. De grond is gemaakt van metamorf gesteent. Door de uitgebalanceerde mineralen ziet de bodem er heel anders uit dan de bodems in regio’s die sinds de eerste koffiebeplanting vulkanische activiteit hebben gezien.
Gemiddeld oogstseizoen: december – maart
De warmste van de regio’s, San Marcos heeft ook de hoogste regenval patroon dat kan oplopen tot 5.000 mm neerslag. De seizoensregens komen eerder dan in andere regio’s en zorgen voor de vroegste bloei.
Zoals in alle afgelegen regio’s van Guatemala, wordt de meeste koffie in San Marcos verbouwd op boerderijen met hun eigen verwerkingsfabrieken. Vanwege de onvoorspelbare neerslag tijdens het oogstseizoen wordt veel van de koffie voorgedroogd in de zon en afgewerkt in Guardiola (mechanische) drogers.
Guatemala Antigua
Maragogype Guatemala
